5. Het pakketje…

“Juf, jij kan helpen??” “Misschien jongen, waarmee?’

Ismail vertelde dat hij in het centrum moest zijn. Maar hoe, waar en waarom? Geen idee, maar we zien het wel. Hij deed zijn best om het duidelijk te maken: “Niet machine”. Nou, prima. Ik zou er later wel achter komen waar het wel om ging.

Om 17 uur stond hij klaar om te gaan. Hij had de straatnaam paraat. Bij het adres aangekomen bleek het om een droger te gaan… Tja, sta je dan. Geen idee hoe hij in mijn auto zou moeten passen. Hier had hij ook even niet aan gedacht, maar het lukte. Met de droger naar zijn papa. Hij zat thuis op de bank en met vereende krachten waren ze een wasdroger rijker. 

Drie vrouwen, elf kinderen

Uiteraard werd ik binnen gevraagd voor een kopje thee. Hier ook even met vader ‘gesproken’. Bij dit gezin - vader en twee zonen - speelt vanaf het begin al het probleem dat alles stroef verloopt. Vader heeft drie vrouwen en elf kinderen waar hij gezinshereniging op heeft aangevraagd. In Nederland kan je alleen niet met drie vrouwen getrouwd zijn. Ook hij niet. Zo werkt dat nu eenmaal hier. De twee zonen die hij mee heeft genomen naar Nederland zijn van twee verschillende vrouwen. Wie moet er dan nu naar Nederland komen?

Vader zou uiteindelijk nog maar met één vrouw getrouwd zijn, maar deze vrouw was niet een van de twee moeders van de jongens. Een erg lastige en complexe situatie. Ondertussen missen beide jongens hun moeder enorm. In ieder geval het moederfiguur in hun leven. Vader is overduidelijk nooit verantwoordelijk geweest voor de opvoeding en deze taak valt hem dan ook zwaar. Het arme mannetje zal 45 kilo wegen en maakt de ene verkeerde keuze na de andere.

100 wekkers en flinke schulden

Inmiddels heeft hij wel een huis gekregen, maar het huis staat volgepropt met spullen: 100 wekkers, schilderijen, kerstversiering, kasten, een wijnkaraf in de vorm van een eend, kleedjes, spulletjes en andere meuk. En ja dus, ook schulden… Het inrichtingsgeld is helemaal op. Omgaan met geld lukt de vader niet. Omdat hij een slechte man is? Nee; omdat hij het echt niet weet. De inrichting roept bij mij alleen maar de vraag op: wat maakt het dat deze man zijn huis zo inricht? Waar komt deze verzameldrift vandaan? Een lange tijd niks gehad en nu alles maar toe-eigenen, ook als het eigenlijk niet kan. Daarnaast heeft ook zijn oudste zoon vaak nieuwe kleding en de nieuwste telefoons. Waar komt dit vandaan?

Vader weet niet hoe om te gaan met het verdriet en het gedrag van zijn zoon. Hij heeft bedacht dat hij een vriend van zijn zoon moet zijn, maar dit maakt dat Ismail helemaal geen sturing meer krijgt. Een jongen met een lief hart, maar een grote mond. Een jongen die zijn moeder al zes jaar mist, geen school gewend is, moeite heeft met gezag en eigenlijk gewoon een kleine straatrat is. Maar als er een jongen in mijn hart zit, dan is hij het! 

Een fulltime overvraging

Misschien wel omdat ik heb mogen ervaren hoe een jongen kan groeien en we ook naar elkaar zijn toegegroeid. Bij de start waren er vaak problemen met hem. In de klas was hij een jongen waar menig docent angsten voor had. De blik in zijn ogen was dodelijk en sturing accepteerde hij niet. Wanneer ik hem mee moest nemen uit de klas riep hij alleen: No English! No English! Het kostte de nodige tijd en energie om hem duidelijk te maken dat ik geen Engels sprak, maar Nederlands. Ismail hoorde dit verschil niet. Lezen en schrijven zat niet in zijn pakketje. Zelfs het schrijven van zijn eigen naam lukte hem niet.

Al heel snel werd voor mij duidelijk dat deze jongen fulltime overvraagd werd; cognitief, sociaal én emotioneel. De docenten vonden al dat ze zo laag instaken. Toch bleef ik bij mijn gevoel dat een groot gedeelte van zijn gedrag hier vandaan kwam. Een van de docenten was van mening dat zijn pet af moest. Het heeft me heel wat moeite gekost om hem uit te leggen dat deze pet de identiteit van deze jongen was. Het afnemen van zijn pet betekende zo veel meer voor hem, dan voor ons. Het ging te snel voor hem. Nooit in de schoolbanken gezeten en al langere tijd geen sturing meer gehad. We moesten deze jongen eerst maar eens volgen en echt met hem in contact komen. Het was een lange weg, maar het is gelukt! 

Terug naar huis 

Een doodongelukkige jongen, met enorm veel stress om zijn moeder, geen schoolse vaardigheden, laag niveau en gewoon niet passend binnen de Nederlandse cultuur. Dit is een jongen die terug zou moeten kunnen naar het land van zijn moeder. Het land waar hij bij zijn broer kan werken als monteur van auto’s; waar hij de hele dag op een scootertje rond kan rijden en het leven van de straat weer op zou kunnen pakken. Het leven waarin hij mag zijn wie hij is. Het leven waar hij iets betekent voor een ander, het leven waar hij niet overvraagd wordt. Hij zou het zo graag willen.

Waarom vertrekt hij dan niet? Helaas is het in het land van zijn moeder nog te gevaarlijk voor hem. Daarnaast zit dit land niet te wachten op vluchtelingen uit Syrië. Hij vertelt dat er veel gevochten wordt en dat de mensen daar niet goed zijn voor elkaar. Toch weet ook hij dat hij daar thuis hoort. Hij stelt mij de volgende vraag: “Juf, ga jij naar daar?” Ik zeg: “Nee jongen, ik blijf in Nederland”. “Ja”, zegt hij, “jij hoort in Nederland, ik daar”.

De naam in dit verhaal is veranderd om zo de privacy van mijn leerling te beschermen.