28. De Syrische ninja op de roze donderwolk

Stel je een Ninja turtle voor - je weet wel met zo een hoofddoekje - alleen dan met het hoofd van een Syrische jongen; die jongen zat bij ons op school. Hij heeft donkere ogen; en kijkt met een vlakke blik de wereld in. Hij is nog maar kort bij ons op school en zijn uiterlijk is niet direct gezellig te noemen. Ook lijkt hij zich niet altijd aan de regels te willen houden. Hij is zojuist betrapt toen hij wc rollen in zijn buiktas(je) probeerde te proppen en hangt vaak rond op plekken waar hij eigenlijk niet hoort te zijn. Daarnaast pakt hij koffie wanneer hij maar wilt en struint hij wat rond. Een collega opperde dat we hem wellicht iets extra in de gaten moesten houden. 

De Syrische ninja kwam pienter over, maar in de klas (blijven) zitten leek de grootste opgave voor hem te zijn. Ik kon er mijn vinger niet op leggen wat er met deze jongen precies aan de hand was; ik besloot er daarom met mijn mijn collega Lennart over te praten. We hadden beiden niet de indruk dat deze jongen kwade bedoelingen had; daarvoor was hij te graag op school. Maar waar kwam het onrustige onderbuikgevoel dan vandaan? 

Tijdens een van zijn rondstruin uurtjes door de gangen van de school sprak ik hem aan. “School vind jij niet echt leuk hè?”. In de afgelopen dagen was hij steeds vaker “Hoi Martina” komen roepen. We hadden gebokst en zo ontstond er toch iets van een connectie. 

“Ja, ik houd van school! Wollah deze school is echt heel goed.” Vol verwondering vertelde hij dat hij hier niet geslagen werd als hij te laat kwam maar de docent altijd vroeg hoe het met hem ging. “Alles goed? Heb je geslapen? Fijn dat je er bent!”. Het ongeloof was zichtbaar in zijn donkere ogen, alleen waren ze nu niet vlak maar straalden ze. Het overrompelde me. 

Kamer voor de vissen

Ik legde hem uit dat dit een speciale school was voor leerlingen die soms pas net in Nederland waren aangekomen en vaak veel stress en spanning ervaren, maar ook dat mensen slaan hier niet normaal was. Ik kreeg een goedkeurend knikje. Toen begon de Ninja te vertellen dat hij zo slecht sliep. Als hij sliep dacht hij vaak terug aan erge dingen. Maar ook aan zijn reis onder in de ‘kamer voor de vissen’ in de boot. Waarvan hij niet weet of hij er 2 of 3 weken met heel veel mensen in had gezeten. Soms ging er een klein raampje open voor wat zuurstof; meer herinnerde hij zich niet. 

Dit korte gesprek zette mij aan het denken. Deze jongen moest overduidelijk nog landen. Daar alle liefde op school was hij belandt op een grote roze wolk. Het beeld dat hij van school had en de docenten kwamen niet overeen met zijn eerste ervaringen bij ons op school. Dit verschil heeft hem volgens mij zo overrompeld dat hij even zijn geluk niet opkon en op die wolk belandde. Hier vandaan genoot hij van de warmte die hij ontving van zijn docenten en de vrijheid die hij leek te krijgen. Ik vermoed dat hij gewoon even blij was om zich in een omgeving te begeven waarin hij tot rust kon komen. Hij had nog niet in de gaten dat er wel ook bepaalde verwachtingen bij kwamen kijken. Ik nam het moment om hem niet alleen uit te leggen hoe belangrijk het was dat hij tot rust kwam, maar ook hoe zich nu vast voor moest gaan bereiden voor een eventueel vervolg op een Nederlandse school. Het zou nog wel even duren voor het zo ver was; maar in dit gesprek konden de eerste stappen vast gezet worden. Het was nog een lange weg; maar in die hal maakte ik met hem vast de eerste paar meters. 

De theorie van de ‘roze wolk’ is geen gevestigde theorie, maar toen ik zag hoe zielsgelukkig deze jongen zich op onze school voelde; en zag hoe dit soms zijn wispelturige gedrag leek te verklaren voelde dit als een passende benaming voor een theorie over hem. De Syrische ninja voelde zich op school gelukkig, maar moest thuis nog tot rust komen. Het besef moest nog bij hem landen dat zijn onderwijstijd was gaan lopen. Het was oké dat dat er nu nog niet was; dit zou nog wel komen. 

Ons gesprek had me een nieuwe inzichten gegeven en in laten zien wat er achter zijn bijzondere gedrag schuilging. Ook deze jongen had in de kern geen schijt aan wat wij belangrijk vonden of we als docenten van hem vroegen. Hij moest wennen aan het idee dat we hier interesse in hem toonde en fysiek geweld onacceptabel was. Voor hem waren de grenzen, die in eerste instantie zo afgebakend leken, iets teveel door elkaar gaan lopen; wat natuurlijk verwarrend kan zijn. In zijn verwarring leerde hij hoe school een fijne omgeving kon zijn waar hij gezien werd.  

Afscheid 

Twee dagen later kwam hij afscheid nemen: hij ging op transfer. Hij baalde omdat hij zo graag wilde blijven, pakte me stevig vast en vroeg of ik mijn nummer op wilde schrijven voor als hij weer een telefoon zou hebben (want deze was overboord gegooid samen met zijn diploma’s). Ik wenste hem al het geluk en rust in zijn hoofd. Hopelijk kent zijn nieuwe school ook de roze wolk theorie en geven ze hem de ruimte te landen. 

Voor mijzelf was dit een ervaring waarin ik wederom leerde wat een enorm verschil het kan maken wanneer je de moeite neemt om niet te snel te oordelen of te veroordelen. Probeer uit te gaan van het goede in de mens of de onwetendheid die er vaak onder zit. Wanneer jij de tijd neemt om hierover na te denken en je kijk op de persoon aanpast kan je nog verbaast staan te kijken hoever je eerste gedachte van de werkelijkheid af kan liggen. Maar ook wat de gevolgen zijn wanneer je niet vanuit het oordeel handelt maar vanuit empathie en interesse en het gevaar wanneer je wel vanuit het oordeel handelt. Het vergt soms tijd en energie, maar het kan een verschil maken als dag en nacht - of de spreekwoordelijke donderwolk veranderen in een roze. 

De namen in dit verhaal zijn veranderd om zo de privacy van mijn leerling(en) te beschermen.